Halk arasında “soba” ya da “şofben zehirlenmesi” olarak bilinen karbonmonoksit zehirlenmesi, özellikle kış aylarında sık karşılaşılan, fark edilmesi zor ve hayati risk taşıyan bir durumdur.
Karbonmonoksit; sobalar, şofbenler ve bacası tıkalı veya yanlış monte edilmiş ısıtıcı sistemlerden sızabilen bir gazdır. Solunumla vücuda girerek kana geçer ve oksijen taşınmasını engeller. Bu durum dokuların oksijensiz kalmasına ve ağır sağlık sorunlarına neden olabilir.
• Baş ağrısı
• Baş dönmesi
• Mide bulantısı
• Halsizlik
• Uyku hali gibi belirtileri vardır ancak aynı zamanda uykuya sebep olduğu için bu belirtiler çoğunlukla fark edilememektedir.
Korunma Yolları
• Soba ve şofbenlerin yıllık bakımı yapılmalı.
• Bacalar temiz tutulmalı, hasarlı borular kullanılmamalı.
• Menfezler kapatılmamalı, ortam düzenli havalandırılmalı.
• Lodoslu havalarda bacalı ısıtıcılar dikkatli kullanılmalı; bu odada uyunmamalı.
• Karbonmonoksit dedektörü tercih edilmelidir.
Acil Bir Durumda Ne Yapılmalı?
Soba veya şofben kullanılan bir ortamda baş dönmesi, halsizlik, bulantı gibi belirtiler görülürse karbonmonoksit zehirlenmesi ihtimali mutlaka değerlendirilmelidir. Böyle bir durumda kişi hemen temiz havaya çıkarılmalı ve 112 Acil Çağrı Merkezi aranmalıdır.